Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου 2014

ΧΡΩ-ΠΕΙ, γιατι την κατεστρεψαν;

Η  ΧΡΩ-ΠΕΙ  ηταν  μια  πολυ  σημαντικη  βιομηχανικη  μοναδα.  Τα  χρωματα  που  κατασκευαζε,  ειναι  μεχρι  και  τωρα  οπου  χρησιμοποιηθηκαν  ανεξιτηλα.   Τα  φαρμακα  της  ηταν  τα  καλλιτερα,  οτι  φαρμακο  και  να  εφτιαχνε  ηταν  ασυναγωνιστο  ποιοτικα.   Το  θρυλικο  αλγκον,  επισκιαζε  την  ασπιρινη  της  BAYER.   To  ιδιο  και  τα  αντιβηχικα  (τα  σημερινα  ωχριουν  μπροστα  τους),  οι  οροι,  τα  επιδεσμικα  κτλ
Διυλιζε  το  πετρελαιο  που  αντλουσε  στο  Κερι  της  Ζακυνθου,  χωρις  διυλιστηριο.
Κατασκευαζε  προωθητικα  πυραυλων.
Ο  ιδιοκτητης  της  Σοφιανοπουλος,  ασχοληθηκε  με  αμυντικα  συστηματα  μετα  το  ¨74,  για  να  ενισχυθει  η  αποτρεπτικη  ικανοτητα  των  ενοπλων  δυναμεων.
Γι   αυτα  ακριβως  κατηγορηθηκε  και  πολεμηθηκε,  ανορθοδοξα  κυριως,  μεχρι  που  η  Πειραικη  χημικη  βιομηχανια,  εξοντωθηκε.
Ο  ιδιος  ο  Σοφιανοπουλος  χαρακτηριστηκε  σαν  παρανομος  εμπορος  πετρελαιου,  και  σαν  εμπορος  οπλων!
Κτυπηθηκε  βαναυσα  μεχρι  την  τελικη  του  εξοντωση.
Τωρα,  το  ιστορικο  κτιριο  της  Πειραιως  το  εχουν  καταλαβει...οι  νυχτεριδες...
                                                                                                                                                                    Το 1883 εμφανίζεται στην ελληνική αγορά ως μια μικρή χημική βιομηχανία με την επωνυμία «Σπήλιος Α. Οικονομίδης και Σία».  Η σύμπραξη όμως του Σπήλιου και του Λεοντίου Οικονομίδη δημιουργούν τη«Χρωματουργεία Πειραιώς»,γνωστότερη ως ΧΡΩΠΕΙ. Οι εγκαταστάσεις της επιχείρησης κατασκευάστηκαν στο Νέο Φάληρο το 1899. Αρχικά βέβαια η επιχείρηση απασχολούσε στο μεγαλύτερο μέρος της μέλη της οικογένειας Οικονομίδη. Ο ιδρυτής της Σπήλιος Οικονομίδης είχε σπουδάσει Χημεία ασκούμενος για χρόνια δίπλα στον Μπάγιερ. Ο αδελφός του Λεόντιος είχε σπουδάσει και αυτός χημεία στη Ζυρίχη.
Οι πρωτοπόρες, για τα δεδομένα της εποχής εκείνης, σπουδές των δύο νέων της οικογένειας ήταν ίσως η μεγαλύτερη παρακαταθήκη για ένα θετικό ξεκίνημα της βιομηχανίας. Το εργοστάσιο στο Νέο Φάληρο έκανε τη ΧΡΩΠΕΙ να κατακτήσει για πολλά χρόνια την ηγετική θέση στην χρωματουργία. Κυρίως μετά από την εργαστηριακή ανακάλυψη της ανιλίνης, παραγώγου του άνθρακα. Χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή συνθετικών χρωστικών υλών, οι οποίες υποκατέστησαν τα φυσικά χρώματα κυρίως στην κλωστοϋφαντουργία.
ΧΡΩΠΕΙΤην περίοδο των πολέμων η ελληνική χρωματουργία κλήθηκε να συμβάλει  στην πολεμική προσπάθεια. Η παραγωγή της δεν σταμάτησε και έτσι η βιομηχανική εγκατάσταση βγήκε αλώβητη από τον πόλεμο.
Το 1950 ένας κύκλος κλείνει για την ΧΡΩΠΕΙ με την αποκλειστική διαχείριση να περνάει από την οικογένεια Οικονομίδη στον Σ. Σοφιανόπουλο.
Παρά τα πολλά γραφόμενα, για τον Σοφιανόπουλο, ακόμα και στις μέρες μας. Κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει ότι αποτελεί έναν σημαντικό Έλληνα ερευνητή και επιστήμονα. Όταν ανέλαβε την ΧΡΩΠΕΙ με τις περγαμηνές του στην χημεία, αλλάζει τον προσανατολισμό της επιχείρησης σε άλλους τομείς.
Το εργοστάσιο στο Νέο Φάληρο άρχισε να στρέφεται στην πρώιμη παραγωγή φαρμάκων. Οι γνώσεις του Οικονομίδη από την Μπάγιερ και οι νέες τεχνικές του Σοφιανόπουλου παντρεύτηκαν και έτσι δημιουργήθηκε το πρώτο ελληνικό αναλγητικό. Το γνωστό για δεκαετίες «Αλγκόν» προσπάθησε να γίνει η ελληνική απάντηση στην εισαγόμενη τότε ασπιρίνη.
Κάτι που το καταφέρνει επάξια και έτσι για πολλές δεκαετίας κατακτάει την ελληνική αγορά. Παράλληλα η επιχείρηση κερδίζει την ίσως μονοπωλιακή παραγωγή σε ενέσιμα διαλύματα για νοσοκομειακή χρήση και παραφάρμακα (βαμβάκι, γάζες). Ταυτόχρονα το εργοστάσιο παράγει ζωοτροφές και διάφορα άλλα χημικά προϊόντα.
Η ΧΡΩΠΕΙ από το Νέο Φάληρο γίνεται μια από τις δυναμικότερες ελληνικές βιομηχανίες. Η μεγάλη μερίδα της αγοράς που έχει κατακτήσει δεν αφορά πλέον μόνο τα χρώματα αλλά και το σύνολο των παρά φαρμακευτικών προϊόντων που χρειάζεται η ελληνική αγορά. Δεν είναι τυχαία ότι με την άνθηση της οικοδομής τη δεκαετία του `70, το ενδιαφέρον της στρέφεται προς την παραγωγή επιχρισμάτων. Κάτι που γρήγορα δημιούργησε ανησυχίες στον ευρύτερο κλάδο.
Παρά την αλματώδη άνοδο οι συνθήκες στην ελληνική βιομηχανία αλλάζουν. Οι οινομικές συγκυρίες κάνουν την ΧΡΩΠΕΙ από σπουδαία εταιρεία προβληματική επιχείρηση στα μέσα του `80. Κάτι που οδηγεί την επιχείρηση σε κλείσιμο το 1989.
Τα 47 στρέμματα του εργοστασίου στο Νέο Φάληρο περνούν στη κυριότητα της Εθνικής Τράπεζας και του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων. Σε πλειστηριασμό που διεξήχθη το 1999 ο Όμιλος Χαραγκιώνη αγοράζει την έκταση έναντι 9 δις δραχμών. Με το διατηρητέο κτίριο της διοίκησης να παραμένει στη κυριότητα του ΕΟΦ. Ωστόσο το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας και οι νομοθετήσεις που έχουν γίνει για την αξιοποίηση της οδού Πειραιώς δεν αφήνουν πολλές δυνατότητες να κινηθούν εύκολα επενδύσεις στην έκταση της πρώην ΧΡΩΠΕΙ.
Παρά τα φιλόδοξα σχέδια για σούπερ μάρκετ, πολυκαταστήματα, κινηματογράφους μέχρι και μαιευτήριο η έκταση δεν κατάφερε να αξιοποιηθεί.
Ένα από τα πρώτα βιομηχανικά κτίρια της πρωτεύουσας αλλά από τα πρώτα της άλλοτε βιομηχανικής οδού Πειραιώς στέκει σήμερα ερειπωμένο. Το κέλυφος του κτιρίου, με σημαντικά τα σημάδια αλλοίωσης από τον χρόνο, παραμένει μακριά από τους οραματισμούς της εγκατάστασης. Όταν η πολιτεία 20 χρόνια πριν έθετε για τη μετατροπή σε υπερτοπικό χώρο πολιτισμού και πρασίνου. Σήμερα η μόνη του χρήση του είναι ως ελεύθερος χώρος για απόθεση μπαζών από τις γύρω περιοχές, αλλά και καταφύγιο δεκάδων άστεγων.
Λίγα χρόνια πριν τα βιομηχανικά κτίρια γνώρισαν πρόσκαιρες ημέρες δόξας. Όταν στις εγκαταστάσεις στήθηκε ένα εντυπωσιακό σκηνικό που φιλοξένησε την αναπαράσταση μια παλιάς γειτονιάς του Πειραιά της δεκαετίας του `50. Η εικόνα κράτησε μέχρι να τελειώσουν τα γυρίσματα της τηλεοπτικής σειράς «Δεκά» που βασίστηκε στο ημιτελές βιβλίο του  Μ. Καραγάτση.


Το μόνο ατόφιο στοιχείο της ιστορίας του χώρου, είναι η παλιά γαλάζια επιγραφή που αντικρίζεις εύκολα στην οδό Πειραιώς…


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.